Lựa chọn trị mụn: Tazarotene hay Azelaic Acid?
Vì mụn là một tình trạng phổ biến và gây nhiều phiền toái nên các hoạt chất có hoạt tính trị mụn như tazarotene và azelaic acid luôn nhận được nhiều sự quan tâm và tìm hiểu của mọi người. Trong bài viết sau đây, Doctor Acnes sẽ cung cấp thông tin khoa học về hai loại hoạt chất tazarotene and azelaic acid, ưu điểm đối với da mụn cũng như những lưu ý khi sử dụng hai loại hoạt chất này.
Giới thiệu về tazarotene và azelaic acid
Tazarotene
Tazarotene là một tiền chất retinoid tổng hợp thuộc thế hệ thứ 3, có hoạt tính retinoid mạnh. Khi thoa lên da, tazarotene chuyển hóa thành dạng hoạt động thông qua quá trình este hóa ngược. Tazarotene giúp giảm sừng hóa quá mức, kháng viêm, giảm thâm da và tái tạo mạng lưới chất nền của da.
Giảm sừng hóa quá mức (hyperkeratinization): điều chỉnh quá trình biệt hóa tế bào biểu mô, giảm hoạt động của yếu tố tăng sinh biểu mô, hạn chế keratin K6 và K16, kiểm soát men thủy phân protein cấu trúc trong tế bào sừng.
Kháng viêm: giảm hoạt động của thụ thể Toll-like receptor 2 (TLR2) – liên kết với vi khuẩn Cutibacterium acnes, giúp ngăn ngừa viêm.
Azelaic acid
Azelaic acid là một acid di-carboxylic bão hòa có trong lúa mì, lúa mạch và lúa mạch đen. Một lượng ít hoạt chất này cũng được sản sinh tự nhiên trong cơ thể người qua quá trình omega oxy hóa acid béo. Azelaic acid có thể xuyên qua tất cả các lớp của làn da, và mang lại nhiều lợi ích như kháng khuẩn, kháng viêm, giảm hoạt tính androgen và ức chế sự tăng sinh tế bào quá mức (hyperproliferation).
Kháng khuẩn: ức chế enzyme thioredoxin reductase, giúp kiểm soát vi khuẩn hiếu khí và kị khí, đặc biệt là Cutibacterium acnes và Staphylococcus epidermidis.
Kháng viêm: giảm sản sinh dạng oxy hoạt động (ROS) từ bạch cầu hạt, hạn chế tổn thương mô do oxy hóa.
Giảm hoạt tính androgen: ức chế enzyme 5-alpha-reductase và oxidoreductase ti thể, giảm chuyển hóa testosterone thành 5-dihydrotestosterone, từ đó giảm bài tiết bã nhờn.
So sánh tazarotene và azelaic acid
Tazarotene và azelaic acid đều có thể được sử dụng để điều trị mụn. Hai hoạt chất này có nhiều đặc tính tương đồng như kháng viêm và chống sừng hóa quá mức. Trên thị trường, tazarotene và azelaic acid được cung cấp ở nhiều dạng chế phẩm như gel, kem, foam, phù hợp cho nhiều mục đích sử dụng. Bên cạnh đó, tazarotene và azelaic acid cũng có những điểm khác biệt:
Về cấu trúc hóa học
Tazarotene: là tiền chất retinoid tổng hợp, được chuyển hóa thành dạng có hoạt tính là tazarotenic acid bằng quá trình thủy phân liên kết este diễn ra trong da.
Azelaic acid: là acid di-carboxylic bão hòa, tồn tại tự nhiên trong lúa mì, lúa mạch và được sản sinh bởi vi nấm men Pityrosporum ovale tự nhiên trên da.
Về hoạt tính trên da
Tazarotene: có hoạt tính điều hòa mức độ tăng sinh tế bào, kháng viêm, giảm sừng hóa quá mức, tăng tốc độ thay mới biểu mô, tái tạo mạng lưới chất nền của da. Có tính chọn lọc cao hơn với thụ thể retinoid so với tretinoin.
Azelaic acid: có hoạt tính kháng khuẩn, kháng viêm, điều hòa hoạt tính nội tiết tố nhóm androgen, điều hòa mức độ sừng hóa, giảm thâm da.
Về cách thức sử dụng
Tazarotene: thường sử dụng một lần mỗi ngày vào buổi tối trước khi đi ngủ. Sử dụng lượng vừa đủ để phủ vùng da bị mụn, sau đó rửa tay.
Azelaic acid: thường sử dụng hai lần mỗi ngày vào buổi sáng và tối, hoặc theo chỉ định của Bác sĩ Da liễu. Dùng lượng vừa đủ và massage nhẹ nhàng vùng da nơi điều trị, sau đó rửa tay.
Nên chọn tazarotene hay azelaic acid cho da mụn
Để lựa chọn giữa tazarotene và azelaic acid, cần phải cân nhắc mục đích điều trị, mức độ nhạy cảm của da cũng như nguyên nhân gốc rễ của tình trạng mụn.
Về mục đích điều trị: azelaic acid và tazarotene đều có hoạt tính trị mụn mạnh mẽ, nhưng bên cạnh đó, tazarotene còn có khả năng chống lão hóa da tốt hơn so với azelaic acid. Khi làn da gặp song song vấn đề mụn và lão hóa, tazarotene sẽ là lựa chọn tốt hơn.
Về mức độ nhạy cảm của da: azelaic acid ít gây kích ứng da hơn so với retinoid nói chung và tazarotene nói riêng. Vì vậy, azelaic acid phù hợp hơn đối với người có làn da nhạy cảm.
Có nên kết hợp tazarotene và azelaic acid để trị mụn?
Hiện chưa có nhiều nghiên cứu khoa học về việc phối hợp tazarotene và azelaic acid để trị mụn. Tuy nhiên, một báo cáo loạt ca bệnh của Surin-Lord và Miller cho thấy việc sử dụng azelaic acid 15% và tretinoin 0.05% – một retinoid tương tự tazarotene – cải thiện đáng kể tình trạng mụn của 4 bệnh nhân sau 3-8 tuần.
Về tính an toàn, nghiên cứu của Kirsch trên 16 bệnh nhân thâm nám da sử dụng tazarotene 0.075%, azelaic acid 20%, tacrolimus 0.1%, và kẽm oxide 10% trong 20 tuần cho thấy hiệu quả giảm thâm nám rõ rệt và không có tác dụng phụ nghiêm trọng.
Cả tazarotene và azelaic acid đều là các lựa chọn hiệu quả trong điều trị mụn. Mỗi loại hoạt chất có những ưu và nhược điểm riêng. Việc lựa chọn hoạt chất phù hợp nhất cần dựa vào toàn bộ vấn đề mà làn da đang gặp phải cũng như mức độ nhạy cảm của làn da. Việc kết hợp cả hai hoạt chất cần có sự tư vấn của Bác sĩ Da liễu. Hãy luôn lắng nghe làn da của mình để điều chỉnh phương pháp điều trị sao cho phù hợp nhất.
Xem thêm: adapalene kết hợp với azelaic acid
Phòng Khám Da Liễu Doctor Acnes:
Địa chỉ: 283/34 Cách Mạng Tháng 8, P.12, Q.10, Thành phố Hồ Chí Minh.
Hotline: 07 0838 0878.